4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun, 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları kanunu ve ilgili kanunları ihlal ederek, tüketici Yurttaşları mağdur/istismar eden bankaların yasa/hukuk tanımaz uygulamaları ile Merkez Bankası tarafından 3 aylık aralıklarla açıklanan faiz oranları var olan sorunları yaratmaktadır. Zaman zaman dile getirilen tüketicinin fırsatçı/istismarcı olması durumu ise yaşanan sorunların % 2-3 ünü geçmemektedir.
*Akdi/Temerrüt faiz oranlarının Merkez Bankası tarafında çok yüksek oranda belirlenmesi. * Kanunların kesinlikle yasaklamasına karşın, bileşik faiz uygulamasına devam edilmesi. *Sözleşmelerin bir örneğinin Tüketici Yurttaşa verilmemesi, yargı kararlarına karşın, bu uygulamaya devam edilmesi.
* Yasaya aykırı olarak tüketicinin kullandığı birden fazla kredi kartına tek limit yerine ayrı yüksek limitler tanınması, tüketici mağduriyetlerinin ortaya çıkmasının en önemli nedenleridir.
Tüketici mağduriyetinin en önemli nedenlerinden biri faiz oranlarıdır.
01.03.2006 tarihinde yürürlüğe giren 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları kanunun 26. maddesinde verilen yetkiyle, kredi kartı azami akdi ve gecikme faiz oranları 3 aylık aralıklarla T.C. Merkez Bankası tarafından belirlenerek açıklanmaktadır.
Yasanın yürürlüğe girdiği tarihten sonra açıklanan faiz oranlarını incelediğimizde (aşağıdaki tablo) 2007/2. (aylık) % 5.75 akdi, % 6.88 temerrüt, (%82.56/yıl) 2007/3. (aylık) % 5.72 akdi, % 6.44 temerrüt, (%77.28/yıl) 2007/4. (aylık) % 5.70 akdi, % 6.29 temerrüt (%75.48/yıl) 2008/1. (aylık) % 4.93 akdi, % 5.68 temerrüt, (%68.16/yıl) 2008/2. (aylık) % 4.54 akdi, % 5.29 temerrüt (%63.36/yıl) 2008/3. (aylık) % 4.39 akdi, % 5.14 temerrüt (%61.68/yıl) 2008/4. (aylık) % 4.39 akdi % 5.14 temerrüt (%61.68/yıl) 2009/1. (aylık) % 4.39 akdi % 5.14 temerrüt (%61.68/yıl) 2009/2. (aylık) % 3,96 akdi % 4.71 temerrüt (%56.52/yıl) 2009/3. (aylık) % 3,49 akdi % 4,24 temerrüt (%50.88/yıl)
Uygulanan bu faiz oranlarının ülke gerçeklerine aykırı, tüketici mağduriyetlerine neden olan haksız ve fahiş oranda bir uygulama olduğu son derece net olarak görülmektedir.
Tüketiciyi mağdur eden fahiş orandaki kredi kartı faizlerine karşı önerilerimiz dikkate alınmamış, uyarılarımız karşısında uluslararası bankacılık uygulamaları örnek gösterilmiş, ancak bu durumunda birçok açıdan gerçekleri yansıtmadığı ve emsal teşkil etmeyeceği ortaya çıkmıştır.
Ayrıca, yüksek faizlere dayanak olarak gösterilmeye çalışılan kredi kartı kullanımından kaynaklı risklerin, başta tüketici kredileri olmak üzere daha düşük faiz uygulanan diğer kredi araçlarında ve bankacılık işlemlerinde olmadığı nasıl savunulabilir.
Dünyanın hiçbir ülkesinde kredi kartı faizleri açıklanan enflasyonun 9-10 katı değildir. Ülkemizde ise açıklanan kredi kartı yılık faiz oranları, yine açıklanan yine yıllık enflasyon oranının dokuz/on katı olup, çoğu dönemlerde 10 katı bile aşılmaktadır.
Dönem Açıklanan Enflasyon (yıl) Kredi Kartı Tem. Faizi Fark . 2009/06 % 5.73 % 50.88 9 kat (Yaklaşık) 2009/07 % 5.39 % 50.88 9,5 kat (Yaklaşık) 2009/08 % 5.33 % 50.88 9,7 kat (Yaklaşık)
Dönem MB Borçlanma faizi (yıl) MB Borç verme faizi Kredi Kartı Tem. Faizi 2009/08 % 7.75 %10.25 % 50.88
Dönem Tüketici Kredisi faizi (yıl/enaz) Tüketici Kredisi faizi (en çok) Kredi Kartı Tem. Faizi 2009/08 % 16.68 %20.76 % 50.88
Dönem Konut Kredisi faizi (yıl/enaz) Konut Kredisi faizi (en çok) Kredi Kartı Tem. Faizi 2009/08 % 7.92 % 15.48 % 50.88 Faiz oranlarının aşağı çekilmesi sorunun çözümüne çok önemli katkı yapacaktır. Yukarıdaki belirttiğimiz değişik uygulamalardaki faiz oranları incelediğimizde, tüketici mağduriyetlerinin temel nedenlerinin başında Merkez Bankası tarafından açıklanan Kredi kartı fahiş akdi/temerrüt faiz oranının olduğu net bir biçimde görülmektedir.
Kredi kartlarından kaynaklanan ve boyut kazanan sorunlara çözüm üretilmesi amacıyla, son 6 yılda çıkarılan üç ayrı kanunla (2003/2006/2009) borçların yeniden yapılandırılmasıyla sorunun çözümlenememesi, sorunların doğru ve gerçekçi bir bakış açısıyla tespit edilememesinden kaynaklanmaktadır.
Bu nedenle de Merkez Bankasının, 01/10/2009–31/12/2009 tarihleri arasında ve sonraki dönemlerde uygulanacak kredi kartı faiz oranlarını belirlerken ülke gerçekleri ile tüketici taleplerini dikkate alarak (aylık) %2 oranını geçmeyen temerrüt faizi açıklaması bir zorunluluktur.
Aksi durumda önceki örneklerde olduğu gibi, borçların yeniden yapılandırılmasını öngören kanun daha kaç kez çıkarılırsa çıkarılsın son uygulamada görüldüğü üzere sorunlar çözümlenmeyecek aksine mağduriyetler büyüyerek artacaktır.
Sayın Başkan; Kredi kartından kaynaklı sorunların bir parçası olmaya devam etmeyin, 01/10/2009 tarihinden itibaren yeni dönem için açıklayacağınız kredi kartı faiz oranlarını sorun yaratmayacak düzeye çekerek mağduriyetlerin ortadan kaldırılmasına katkı sağlayın.
Tüketiciler Merkez Bankası yetkililerini sorunların sorumlusu olarak görmek istemiyorlar. TÜKETİCİLER ÇÖZÜM İSTİYOR!...
Fuat Engin Tüketici Örgütleri Federasyonu (TÖF) Genel Başkanı
|